شهرستان قائنات (پارسی باستان: آرتاگوانا به مرکزیت شهر قائن، در شرق ایران و شمال استان خراسان جنوبی به مرکز بیرجند می باشد

در حد فاصل ۱۵ و ۳۳ تا ۱۲ و ۳۴ عرض جغرافیایی و ۳۸ و ۵۸ تا ۵۶ و ۶۰ طول جغرافیایی می باشد.

گندم، جو، چغندر، پسته و مخصوصاً زعفران و زرشک و آلو از محصولات کشاورزی این شهرستان است.

مراتع قائن از نوع متوسط است و در آن گیاهان دارویی گوناگون، جنگلهای تنگ واستپ بیابانی، پسته کوهی، بنه، قیچ و تاق بادامشک به چشم می خورد.

شهرستان قائنات به مکزیت شهر قاین  در شمال شرق استان خراسان جنوبی قرار گرفته‌است.

شهرستان قائنات از شمال به شهرستان‌های خواف و گناباد از استان خراسان رضوی، از غرب به شهرستان سرایان، از جنوب به شهرستان بیرجند و از شرق به شهرستان زیرکوه محدود است.

منطقه قائنات با تاریخی بیش از سی هزار ساله یکی از اولین خاستگاه‌های تمدن خراسان بزرگ و کشور ما ایران   است.

فخرالاسلام پیدایش تمدن کهن  قائن را به عصر قابیل پسرحضرت  آدم  (ع ) نسبت داده.

در فرهنگ و لغت نامه  دهخدا بنای اولیه شهر قائن به سام بن نریمان و در احیاء الملوک به کی لهراسب پدر گشتاسب منسوب گر دانده است.

در سفرنامهٔ سرپرسی سایکس آمده در ۳۲۸ قبل از میلاد ۱۳ هزار نفر از مدافعان شهر قائن به مقابله با لشکر انبوه اسکندر درآمدندو  جنگیدند.

دکتر بلووگلدسمید اعتقاد داشت است , که قلعه کوه  در عهد هخامنشی بزرگ همان کاخ سلاطین قهستان { آرتاگوانا }بوده‌است.

قائن در عصر زمانداران ساسانی نیز از مراکز مهم قدرتی کشور  و از معدود شهرهای استراتژیک ایران بوده است.

مورخان بسیاری در نوشته های خویش از قائنات نام برده‌اند اصطخری در ۳۴۰ خورشیدی از قائن به‌عنوان مرکز قهستان بزگ  نام برده